Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε πρόσφατα μια φιλόδοξη στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030, ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή τους στην κοινωνία, σε ισότιμη βάση με τους άλλους πολίτες, τόσο στην ΕΕ όσο και πέρα απ’ αυτήν. Η στρατηγική αυτή είναι σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που κατοχυρώνουν την ισότητα και την απαγόρευση των διακρίσεων ως ακρογωνιαίους λίθους των πολιτικών της ΕΕ.
Τα άτομα με αναπηρία έχουν το δικαίωμα και πρέπει να συμμετέχουν σε όλους τους τομείς της ζωής, ακριβώς όπως και οποιοδήποτε άλλο άτομο. Γνωρίζουμε ότι παρά το γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, την απασχόληση, τις δραστηριότητες αναψυχής και τη συμμετοχή στα πολιτικά πράγματα, πολλά εμπόδια εξακολουθούν να υπάρχουν για τα άτομα με αναπηρία. Πολλά άτομα με αναπηρία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια, για παράδειγμα όταν αναζητούν εργασία ή όταν χρησιμοποιούν τα δημόσια μέσα μεταφοράς για να μετακινηθούν ή όταν προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τα πεζοδρόμια ή να εξυπηρετηθούν στις δημόσιες υπηρεσίες. Είναι καιρός η ευρωπαϊκή δράση να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο’ διαπιστώνουν όχι μόνο οι φορείς εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία αλλά και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί.
Η νέα στρατηγική βασίζεται στην προκάτοχό της, την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία 2010-2020, και συμβάλλει στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, για τον οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα ένα σχέδιο δράσης από την Επιτροπή και ο οποίος αποτελεί την πυξίδα για τις πολιτικές απασχόλησης και τις κοινωνικές πολιτικές στην Ευρώπη. Η εν λόγω στρατηγική υποστηρίζει την εφαρμογή, εκ μέρους της ΕΕ και των κρατών μελών της, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Τα άτομα με αναπηρία και άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες έχουν πληγεί ιδιαίτερα στην διάρκεια της πανδημίας και είναι σημαντικό η προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία με κατάλληλα μέτρα και πολιτικές να βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών, μεταξύ άλλων και για την αντιμετώπιση του κοροναϊού, να διασφαλίζεται ότι η ποιότητα ζωής των ατόμων με αναπηρία βελτιώνεται και τα δικαιώματά τους είναι εγγυημένα. Τα άτομα με αναπηρία θα πρέπει να μπορούν να συμμετέχουν ισότιμα σε όλους τους τομείς της ζωής. Η ανεξάρτητη διαβίωση, η μάθηση σε ένα περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς, η εργασία σε κατάλληλες συνθήκες και η δυνατότητα πρόσβασης τους σε όλους τους χώρους και η βιώσιμη κινητικότητά τους είναι οι προϋποθέσεις που πρέπει να εξασφαλίζονται για όλους τους πολίτες ώστε να απολαμβάνουν τη ζωή τους. Για παράδειγμα, οι χώροι και οι συνθήκες εργασίας πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, τα εκπαιδευτικά κτίρια πρέπει να είναι προσβάσιμα, τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας πρέπει να διασφαλίζουν και τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Ενίσχυση της ισότιμης συμμετοχής και της απαγόρευσης των διακρίσεων
Η δεκαετής στρατηγική προσδιορίζει τις κύριες πρωτοβουλίες γύρω από τρία βασικά θέματα:
- Ενωσιακά δικαιώματα: Τα άτομα με αναπηρία έχουν το ίδιο δικαίωμα με τους άλλους πολίτες της ΕΕ να μετακινούνται σε άλλη χώρα ή να συμμετέχουν στα πολιτικά πράγματα. Με βάση την εμπειρία του πιλοτικού έργου που βρίσκεται σε εξέλιξη σε οκτώ χώρες, έως το τέλος του 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει μια ευρωπαϊκή κάρτα αναπηρίας για όλες τις χώρες της ΕΕ, η οποία θα διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση της κατάστασης αναπηρίας μεταξύ των κρατών μελών, βοηθώντας τα άτομα με αναπηρία να αξιοποιήσουν πλήρως το δικαίωμά τους για ελεύθερη κυκλοφορία. Η Επιτροπή δηλώνει ότι θα συνεργαστεί επίσης στενά με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην εκλογική διαδικασία το 2023.
- Ανεξάρτητη διαβίωση και αυτονομία: Τα άτομα με αναπηρία έχουν το δικαίωμα να ζουν ανεξάρτητα και να επιλέγουν πού και με ποιον επιθυμούν να ζήσουν. Για τη στήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης και της ένταξης στην κοινότητα, η Επιτροπή θα αναπτύξει καθοδήγηση και θα δρομολογήσει πρωτοβουλία για τη βελτίωση των κοινωνικών υπηρεσιών για τα άτομα με αναπηρία.
- Καμία διάκριση και ίσες ευκαιρίες: Η στρατηγική αποσκοπεί στην προστασία των ατόμων με αναπηρία έναντι κάθε μορφής διάκρισης και βίας. Αποσκοπεί στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών όσον αφορά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και τον τουρισμό. Ισότιμη πρόσβαση πρέπει επίσης να εξασφαλίζεται σε όλες τις υπηρεσίες υγείας και απασχόλησης.
Η συμμετοχή στην κοινωνία επί ίσοις όροις είναι αδύνατη, όταν το περιβάλλον — φυσικό ή εικονικό — δεν είναι προσβάσιμο. Χάρη σε ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο της ΕΕ (π.χ. η Ευρωπαϊκή Πράξη για την Προσβασιμότητα, η Οδηγία για την Προσβασιμότητα στον παγκόσμιο ιστό, τα Δικαιώματα των Επιβατών) η πρόσβαση έχει βελτιωθεί, ωστόσο, πολλοί τομείς εξακολουθούν να μην καλύπτονται από τους κανόνες της ΕΕ και υπάρχουν διαφορές όσον αφορά την προσβασιμότητα στα κτίρια, στους δημόσιους χώρους και σε ορισμένους τρόπους μεταφοράς. Για τον λόγο αυτό, το 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δρομολογήσει Ευρωπαϊκό Κέντρο Πόρων με την ονομασία «AccessibleEU» («Προσβάσιμη ΕΕ»), με σκοπό τη δημιουργία γνωσιακής βάσης πληροφοριών και ορθών πρακτικών σχετικά με την προσβασιμότητα σε διατομεακό επίπεδο.
Υλοποίηση της στρατηγικής: στενή συνεργασία με τις χώρες της ΕΕ και ενσωμάτωση στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές
Η υλοποίηση των φιλοδοξιών της στρατηγικής θα απαιτήσει τη σαφή δέσμευση όλων των κρατών μελών όχι μόνο στο νομοθετικό αλλά και στο πρακτικό, καθημερινό επίπεδο. Οι χώρες της ΕΕ είναι βασικοί παράγοντες όσον αφορά την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι θα δημιουργήσει την πλατφόρμα για την αναπηρία, στην οποία θα συμμετέχουν οι εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την εφαρμογή της Σύμβασης, οι οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία και η Επιτροπή, για τη στήριξη της εφαρμογής της στρατηγικής και την ενίσχυση της συνεργασίας και των ανταλλαγών για την εφαρμογή της Σύμβασης. Η πλατφόρμα θα έχει ολοκληρωμένη διαδικτυακή παρουσία και θα εξασφαλίζει τη συνέχιση των δραστηριοτήτων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Τα άτομα με αναπηρία θα συμμετέχουν στον διάλογο και στη διαδικασία εφαρμογής της στρατηγικής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030. Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί ότι θα ενσωματώσει τα θέματα αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές και τις σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ και το ίδιο πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις των Κρατών Μελών σχετικά με τις εθνικές πολιτικές.
Επειδή τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία δεν σταματούν στα σύνορα της Ευρώπης, η Επιτροπή δηλώνει ότι θα προωθήσει τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία σε παγκόσμιο επίπεδο. Με τη στρατηγική αυτή, η ΕΕ θα ενισχύσει τον ρόλο της ως υπέρμαχου των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία. Η ΕΕ έχει δηλώσει ότι θα χρησιμοποιήσει μέσα όπως τεχνική βοήθεια και χρηματοδοτικά προγράμματα, στήριξη μέσω των αντιπροσωπειών της ΕΕ, πολιτικούς διαλόγους και εργασίες σε πολυμερή φόρουμ για να στηρίξει τις χώρες-εταίρους στις προσπάθειές τους να εφαρμόσουν τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και να παράσχει καθοδήγηση για την εφαρμογή των ΣΒΑ χωρίς αποκλεισμούς για τα άτομα με αναπηρία.
Ιστορικό
Όπως έχει ανακοινώσει η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν, η στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030 θα συμβάλλει στην οικοδόμηση μιας Ένωσης Ισότητας, σε συνδυασμό με τη Στρατηγική για την Ισότητα των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025, το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Καταπολέμηση του Ρατσισμού 2020-2025, τη Στρατηγική για την Ισότητα των Φύλων 2020-2025 και το Στρατηγικό Πλαίσιο της ΕΕ για τους Ρομά.
Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (UNCRPD), η οποία εγκρίθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 2006, αποτέλεσε μεγάλο βήμα για την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία: όλα τα κράτη μέλη είναι συμβαλλόμενα μέρη της και είναι η πρώτη σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχει υπογραφεί και από την ΕΕ. Τα συμβαλλόμενα μέρη της Σύμβασης οφείλουν να προωθούν, να προστατεύουν και να τηρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ατόμων με αναπηρία και να διασφαλίζουν την ισότιμη αντιμετώπισή τους από τον νόμο. Με την παρούσα στρατηγική, η Επιτροπή παρέχει το πλαίσιο στήριξης των δράσεων της ΕΕ και των κρατών μελών για την εφαρμογή της ΣΗΕΔΑΑ.
Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία 2010-2020 άνοιξε το δρόμο για μια Ευρώπη χωρίς φραγμούς, για παράδειγμα με Οδηγίες όπως η Ευρωπαϊκή Πράξη για την Προσβασιμότητα, η οποία απαιτεί βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, όπως τηλέφωνα, υπολογιστές, ηλεκτρονικά βιβλία, τραπεζικές υπηρεσίες και ηλεκτρονικές επικοινωνίες, να είναι προσβάσιμα και να είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν από άτομα με διάφορα είδη αναπηρίας. Τα δικαιώματα των επιβατών που απορρέουν από τη νομοθεσία της ΕΕ διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρία έχουν πρόσβαση στις χερσαίες, αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές. Μέσω πολιτικών διεθνούς συνεργασίας, η ΕΕ στοχεύει στην προώθηση της ένταξης και της πλήρους συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία σε διεθνές επίπεδο.
Περισσότερες πληροφορίες
Επικοινωνία: Ένωση ισότητας: Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030
Ευανάγνωστη έκδοση: Στρατηγική για τα άτομα με αναπηρία 2021-2030
Ερωτήσεις και απαντήσεις: Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030
Ενημερωτικό δελτίο: Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για τα άτομα με αναπηρία
EU strategy for the rights of Persons with Disabilities 2021-2030
The European Commission presented recently an ambitious Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021-2030 to ensure their full participation in society, on an equal basis with others in the EU and beyond, in line with the Treaty on the Functioning of the European Union (TFEU) and the Charter of Fundamental Rights of the European Union, which establish equality and non-discrimination as cornerstones of EU policies. Persons with disabilities have the right to take part in all areas of life, just like everyone else. Even though the past decades brought progress in access to healthcare, education, employment, recreation activities and participation in political life, many obstacles remain. Many persons with disabilities continue to face obstacles, for instance when looking for a job or using public transport. People with disabilities have been among those hit hardest by the COVID-19 crisis.
The protection of the rights of persons with disabilities has to be at the centre of our efforts, including in our response to the coronavirus. It is time to scale up European action. We must strive to ensure that people with disabilities quality of life improves and their rights are guaranteed. People with disabilities should be able to participate equally in all areas of life. Living independently, learning in an inclusive environment, and working under appropriate standards are conditions that we need to ensure to all citizens to enable them to flourish and live life to the fullest.
The new strategy builds on its predecessor, the European Disability Strategy 2010-2020, and contributes to the implementation of the European Pillar of Social Rights for which an Action Plan will be adopted by the Commission this week, which serves as a compass for employment and social policies in Europe. The strategy supports implementation by the EU and its Member States of the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities at both EU and national levels.
Enhancing equal participation and non-discrimination
The ten-year strategy sets out key initiatives around three main themes:
- EU rights: Persons with disabilities have the same right as other EU citizens to move to another country or to participate in political life. Building on the experience of the pilot project ongoing in eight countries, by the end of 2023 the European Commission will propose a European Disability Card for all EU countries that will facilitate mutual recognition of disability status between Member States, helping disabled people enjoy their right of free movement. The Commission will also work closely with Member States to ensure the participation of persons with disabilities in the electoral process in 2023.
- Independent living and autonomy: Persons with disabilities have the right to live independently and choose where and with whom they want to live. To support independent living and inclusion in the community, the Commission will develop guidance and launch an initiative to improve social services for persons with disabilities.
- Non-discrimination and equal opportunities: The strategy aims to protect persons with disabilities from any form of discrimination and violence. It aims to ensure equal opportunities in and access to justice, education, culture, sport and tourism. Equal access must also be guaranteed to all health services and employment.
It is impossible to participate in society on an equal basis with others when your environment – physical or virtual – is not accessible. Thanks to a solid EU legal framework (e.g. the European Accessibility Act, Web Accessibility Directive, Passenger rights) access has improved, however, many areas are still not covered by EU rules, and there are differences in the accessibility of buildings, public spaces, and some modes of transport. Therefore, the European Commission will launch a European resource centre ‘AccessibleEU‘ in 2022, to build a knowledge base of information and good practices on accessibility across sectors.
Delivering the strategy: close cooperation with EU countries and mainstreaming in internal and external policies
Delivering on the strategy’s ambitions will require a strong commitment from all Member States. EU countries are key actors in the implementation of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities.
The Commission will establish the Disability Platform, bringing together national authorities responsible for implementation of the Convention, organisations of persons with disabilities and the Commission to support implementation of the strategy and to enhance cooperation and exchange on implementing the Convention. The Platform will have a comprehensive online presence and ensure continuity of activities throughout the year. Persons with disabilities will be part of the dialogue and part of the process of implementing the Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021-2030.
The Commission will integrate disability matters into all EU policies and major initiatives.
Because the rights of persons with disabilities do not end at Europe’s borders, the Commission will promote the rights of persons with disabilities globally. With this strategy, the EU will reinforce its role as an advocate for the rights of persons with disabilities. The EU will use instruments such as technical assistance and financial programmes, support via EU delegation, political dialogues and work in multilateral fora to support partner countries in their endeavours to implement the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities and provide guidance to implement the SDGs in a disability inclusive manner.
Background
As announced by President von der Leyen, the Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021-2030 contributes to building the Union of Equality, together with the LGBTIQ Equality Strategy 2020-2025, the EU Anti-racism Action Plan 2020-2025, the Gender Equality Strategy 2020-2025 and the EU Roma Strategic Framework.
The United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities (UNCRPD), adopted by the UN in 2006, was a breakthrough for the rights of persons with disabilities: all Member States are party to it, and it is the first human rights convention concluded also by the EU. Parties to the Convention are required to promote, protect and fulfil the human rights of all persons with disabilities and ensure their equality under the law. With this Strategy, the Commission provides the framework supporting EU and Member States’ actions to implement the UNCRPD.
The European Disability Strategy 2010-2020 paved the way to a barrier-free Europe, for example with directives such as the European Accessibility Act, that requires key products and services such as phones, computers, e-books, banking services and electronic communications to be accessible and usable for persons with a variety of disabilities. EU passenger rights ensure that persons with disabilities have access to road, air, rail or sea travel. Through policies for international cooperation, the EU has also led the way globally in promoting the inclusion and full participation of persons with disabilities.
For More Information
Communication: Union of Equality: Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021-2030
Easy-to-read version: Strategy for the rights of persons with disabilities 2021-2030
Q&A: Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021-2030
Factsheet: Strategy for the Rights of Persons with Disabilities 2021-2030
Αφήστε μια απάντηση