ΕΟΠ: μείωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης αλλά ακόμα 417.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως/ΕΕΑ: Air pollution caused 417,000 premature deaths in Europe in 2018

Δημοσιοποιήθηκε στις 23/11/20202 η έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) με τίτλο ‘Air quality in Europe — 2020 report (Η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη-έκθεση του 2020)’ Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΕΟΠ, η έκθεση σε λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (PM_2,5) προκάλεσε το 2018 περίπου 417 000 πρόωρους θανάτους σε 41 ευρωπαϊκές χώρες. Από τους θανάτους αυτούς, περίπου 379 000 σημειώθηκαν στην ΕΕ-28. Επιπρόσθετα, 54 000 πρόωροι θάνατοι θεωρήθηκε ότι οφείλονταν στο διοξείδιο του αζώτου (NO₂) και 19 000 στο τροποσφαιρικό όζον (O₃) αντίστοιχα. (Τα τρία αριθμητικά στοιχεία αποτελούν χωριστές εκτιμήσεις και οι αριθμοί δεν πρέπει να αθροίζονται μαζί για να αποφεύγεται η διπλή καταμέτρηση).

Χάρη στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, οι πρόωροι θάνατοι εξαιτίας της ρύπανσης από λεπτά αιωρούμενα σωματίδια μειώθηκαν κατά 60 000 το 2018, σε σύγκριση με το 2009. Όσον αφορά το διοξείδιο του αζώτου, η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς οι πρόωροι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου 54 % την τελευταία δεκαετία. Η συνέχιση της εφαρμογής των περιβαλλοντικών και κλιματικών πολιτικών σε ολόκληρη την Ευρώπη αποτελεί βασικό παράγοντα για τις βελτιώσεις.

“Τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) αποδεικνύουν ότι η επένδυση στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα αποτελεί επένδυση για καλύτερη υγεία και παραγωγικότητα για όλους τους Ευρωπαίους. Πολιτικές και δράσεις που συνάδουν με τη φιλοδοξία της Ευρώπης για μηδενική ρύπανση, οδηγούν σε πιο μακροχρόνιες και υγιείς ζωές και σε πιο ανθεκτικές κοινωνίες“, δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του ΕΟΠ, Hans Bruyninckx

«Είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι η ποιότητα του αέρα βελτιώνεται χάρη στις περιβαλλοντικές και κλιματικές πολιτικές που εφαρμόζουμε. Ωστόσο, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις αρνητικές εξελίξεις — ο αριθμός των πρόωρων θανάτων στην Ευρώπη λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλός. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουμε θέσει ως στόχο να πετύχουμε μηδενικά επίπεδα σε κάθε μορφή ρύπανσης. Για να το επιτύχουμε αυτό και να προστατεύσουμε πλήρως την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον, πρέπει να μειώσουμε περαιτέρω την ατμοσφαιρική ρύπανση και να ευθυγραμμίσουμε περισσότερο τα πρότυπά μας για την ποιότητα του αέρα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Αυτό θα το εξετάσουμε στο προσεχές σχέδιο δράσης μας» δηλώνει ο Επίτροπος κ. Sinkevičius.

Η έκθεση δείχνει ότι έξι κράτη μέλη είχαν υπερβεί το 2018 τα όρια της ΕΕ για τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (PM_2,5): η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Μόνο τέσσερις χώρες στην Ευρώπη — η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ισλανδία και η Ιρλανδία — είχαν συγκεντρώσεις λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων κάτω από τις αυστηρότερες κατευθυντήριες τιμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Στην έκθεση του ΕΟΠ επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει χάσμα μεταξύ των νόμιμων ορίων που ισχύουν στην ΕΕ για την ποιότητα του αέρα και των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ, ζήτημα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να αντιμετωπίσει με την αναθεώρηση των προτύπων της στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση.

Η νέα ανάλυση του ΕΟΠ βασίζεται στα τελευταία επίσημα δεδομένα για την ποιότητα του αέρα από περισσότερους από 4 000 σταθμούς παρακολούθησης σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2018.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΠ, οι ενωσιακές, εθνικές και τοπικές πολιτικές και οι περικοπές εκπομπών σε βασικούς τομείς έχουν βελτιώσει την ποιότητα του αέρα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από το 2000, οι εκπομπές βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων, συμπεριλαμβανομένων των οξειδίων του αζώτου (NO_x), που προέρχονται από τις μεταφορές έχουν μειωθεί σημαντικά, παρά την ολοένα αυξανόμενη κινητικότητα και την επακόλουθη αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον συγκεκριμένο τομέα. Οι εκπομπές ρύπων από τον ενεργειακό εφοδιασμό έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά σε αντίθεση με τη μείωση των εκπομπών από τα κτήρια και τη γεωργία, η οποία σημειώνει αργή πρόοδο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόσφατα χάρτη πορείας για το σχέδιο δράσης της ΕΕ με στόχο την επίτευξη στρατηγικής μηδενικής ρύπανσης, η οποία αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

————————————————————————————————————————————————————————————————————

Air pollution caused about 417,000 premature deaths in 41 European countries in 2018

Exposure to fine particulate matter caused about 417,000 premature deaths in 41 European countries in 2018, according to the EEA assessment. About 379,000 of those deaths occurred in EU-28 where 54,000 and 19,000 premature deaths were attributed to nitrogen dioxide (NO₂) and ground-level ozone (O₃), respectively. (The three figures are separate estimates and the numbers should not be added together to avoid double counting.)

The EEA’s ‘Air quality in Europe — 2020 report’ shows that six Member States exceeded the European Union’s limit value for fine particulate matter (PM_2.5) in 2018: Bulgaria, Croatia, Czechia, Italy, Poland, and Romania. Only four countries in Europe — Estonia, Finland, Iceland and Ireland — had fine particulate matter concentrations that were below the World Health Organization’s (WHO) stricter guideline values. The EEA report notes that there remains a gap between EU’s legal air quality limits and WHO guidelines, an issue that the European Commission seeks to address with a revision of the EU standards under the Zero Pollution Action Plan.

The new EEA analysis is based on the latest official air quality data from more than 4 000 monitoring stations across Europe in 2018.

EU, national and local policies and emission cuts in key sectors have improved air quality across Europe, the EEA report shows. Since 2000, emissions of key air pollutants, including nitrogen oxides (NOx), from transport have declined significantly, despite growing mobility demand and associated increase in the sector’s greenhouse gas emissions. Pollutant emissions from energy supply have also seen major reductions while progress in reducing emissions from buildings and agriculture has been slow.

Thanks to better air quality, around 60,000 fewer people died prematurely due to fine particulate matter pollution in 2018, compared with 2009. For nitrogen dioxide, the reduction is even greater as premature deaths have declined by about 54 % over the last decade. The continuing implementation of environmental and climate policies across Europe is a key factor behind the improvements.

“The EEA’s data prove that investing in better air quality is an investment for better health and productivity for all Europeans. Policies and actions that are consistent with Europe’s zero pollution ambition, lead to longer and healthier lives and more resilient societies,” said Hans Bruyninckx, EEA Executive Director.

“It is good news that air quality is improving thanks to the environmental and climate policies that we have been implementing. But we can’t ignore the downside – the number of premature deaths in Europe due to air pollution is still far too high. With the European Green Deal we have set ourselves an ambition of reducing all kinds of pollution to zero. If we are to succeed and fully protect people’s health and the environment, we need to cut air pollution further and align our air quality standards more closely with the recommendations of the World Health Organization. We will look at this in our upcoming Action Plan,” said Virginijus Sinkevičius, European Commissioner for Environment, Oceans and Fisheries.

The European Commission has recently published a roadmap for the EU Action Plan Towards a Zero Pollution Ambition, which is part of the European Green Deal.

Air quality and COVID-19

The EEA report also contains an overview of the links between the COVID-19 pandemic and air quality. A more detailed assessment of provisional EEA data for 2020 and supporting modelling by the Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS), confirms earlier assessments showing up to 60 % reductions of certain air pollutants in many European countries where lockdown measures were implemented in the spring of 2020. The EEA does not yet have estimates on the potential positive health impacts of the cleaner air during 2020.

The report also notes that long-term exposure to air pollutants causes cardiovascular and respiratory diseases, which both have been identified as risk factors for death in COVID-19 patients. However, the causality between air pollution and severity of the COVID-19 infections is not clear and further epidemiological research is needed.